Публікуем трэцюю частку дзённіка журналісткі Марыны Весялухі пра яе досвед знаходжання ў закрытым жаночым аддзяленні псіхіятрычнай клінікі. З тэксту вы даведаецеся, чым харчуюцца хворыя, як бавяць час і якім чынам ухіляюцца ад агульных правіл.
Марына Весялуха.
Па спасылках можна пачытаць першую і другую часткі.
***
Мне сніўся канцэрт Metallica, на якім я выпадкова стаяла побач з Трампам. «Во трапіла, — думала сама сабе ў сне, — зараз мая фотка будзе ва ўсіх СМІ».
Прачнулася ад таго, што Лена б’е і душыць некага нябачнага на сваёй падушцы. З праклёнамі і дзіўнымі жэстамі.
А вось гэта ты трапіла! Я ж у псіхушцы. Сёння толькі трэці дзень, а здаецца, што я тут ужо цэлую вечнасць.
Найгорш ад таго, што паўсюль хворыя. Аголеныя целы ў прыбіральні (толькі тут, пад кранам, можна трохі памыцца). Целы не маладыя і прыгожыя, а з абвіслымі азадкамі і грудзямі. Часам — толькі адной. Не хачу гэта бачыць! Не хачу, каб мяне так пільна разглядалі.
— Хм, а колькі табе гадоў? — пытаецца Светка.
— 30…
— Ні фіга сабе! А цела ў цябе, як у дзяўчынкі!
Пасябравала з дзяўчынай, якая ляжыць у асобнай палаце, і дамовілася хадзіць да яе ў душ. Хоць нейкі бонус.
***
Ісці па таблеткі трэба абавязкова са сваёй вадой. Назваць папку, у якой ляжыць твой ліст прызначэнняў, атрымаць лекі, праглынуць, запіць вадой і паказаць язык. Маўляў, я ўсё выпіла. Але ёсць і такія хворыя, якія ўмудраюцца нейкім чынам хаваць таблеткі пад язык, а потым іх выкідваюць у прыбіральні ці хаваюць у шкарпэткі.
***
Правілы — наша ўсё. Есці, спаць па раскладзе, атрымліваць лекі. Хадзіць па калідоры. Апошні пункт хворыя выконваюць асабліва шчыра. Ужо ў 6 раніцы яны пачынаюць сноўдаць туды-сюды, абавязкова шаркаючы нагамі па падлозе.
Яшчэ адно правіла ці, хутчэй, лайфхак: не паказваць хворым, што ў цябе ёсць нешта з ежы. Будуць хадзіць і бясконца прасіць.
— А можа ў вас ёсць хлебушак?
— Пачастуйце хоць булачкай…
— О, у цябе тут бананы… А можна мне?
— Можа, цукерачка ёсць?
— Мне так твае піражкі спадабаліся, — гэта значыць, трэба даць яшчэ адзін, а праз некалькі хвілін яна прыйдзе за трэцім.
***
— У мяне шкарпэткі скралі! — залятае ў палату Магдалена. — Мокрыя! Я іх толькі памыла і павесіла сушыцца. Мне іх Наташа цяжарная падарыла, бо ў мяне не было шкарпэтак. А тая баба іх скрала і аддала Ані. Што яна за чалавек! Каб у яе пасля смерці не было чаго адзець і вось так шукалі адзежу, як я сёння свае шкарпэткі шукаю!
***
Аказваецца, пасцельную бялізну тут засцілаюць хворыя. Адразу не па сабе — мала ці хто да маёй дакранаўся. А некаторыя бяруць у санітарак анучы і ідуць па палатах праціраць пыл: рабіць жа няма чаго.
Пра пацыентаў можна пісаць асобна. Нехта тут сапраўды жыве — па паўгода-году. Потым выпісваецца, пераводзіцца ў іншую бальніцу і зноў вяртаецца сюды… І яны ўсе розныя: адна не можа стаяць і нават ляжаць спакойна, увесь час рухае нагамі. Нехта — сядзіць нерухома і толькі хістаецца з боку ў бок. Хтосьці лезе з гутаркамі да ўсіх, а хтосьці — маўкліва глядзіць у сцяну, сам сабе ўсміхаецца, размаўляе з бульбай з супу ці шле праклёны некаму нябачнаму. Ёсць тыя, паўз якіх лепш праходзіць асцярожна: адзін «не такі» погляд — і яна ўчэпіцца ў валасы і будзе матляць цябе ва ўсе бакі. Не раз бачыла, як санітаркі вырашалі падобныя канфлікты.
— Гэтая жанчына — прастытутка, — кажа Лена некаму нябачнаму, хто стаіць каля акна. Яна ляжыць у ложку пад коўдрай і актыўна жэстыкулюе.
***
Тут любяць казаць з гонарам: у нашай псіхушцы кормяць лепш, чым ва ўсіх астатніх псіхушках! Не ўяўляю, што тады ядуць хворыя ў іншых бальнічках? Камяні?
На сняданак нам зазвычай даюць кашу — аўсяную, манную, ячменную і ледзь цёплую слабенькую салодкую гарбату. Як у школьнай сталоўцы.
На абед — суп, нейкая катлета з кашай, макароны з гуляшом ці тушаная капуста. Бачыць кавалкі сапраўднага мяса — радасць невымоўная. Палуднуем творагам, заціркай (фу!) ці яйкам.
— А можна мне кавалачак хлеба да яйка?
— У нас няма хлеба на полудзень!
— Як можна есці вараныя яйкі без хлеба?
На вячэру — тушаная капуста, бульба з рыбай ці падліўкай. І заўсёды — крыху цёплыя і салодкія гарбата, кававы напой…
Спачатку кормяць самых нецярплівых — хворых з палат назірання. Ім прыносяць ежу ў палаты ці вядуць у асобную сталоўку. Астатнія чакаюць пад дзвярыма, а потым займаюць сталы. Ямо па чарзе: не хапае месца сесці ўсім адразу.
— Дзевачкі, кушаем! — падбадзёрвае медсястра. — А ты, Малевіч, што там стаіш, як зорка!
***
— А кім ты там у Мінску працуеш?
— Журналістам.
— Ого, першы раз бачу, каб журналістка ляжала ў псіхушцы. А пра нашу бальніцу напішаш?
— Ага.
— А пра пацыентаў? Ну, запісвай!
***
Засынаць не так страшна, як прачынацца. Мой сусвет у гэтыя дні звузіўся да аднаго цёмнага калідора (чым глыбей у яго заходзіш — тым страшнейшыя там хворыя); ложка з тоненькім матрасам (ну як матрасам — кавалкам паралону), які скрыпіць пры кожным руху і ад якога баліць усё цела; зялёнай тумбачкі і акна. За акном — жоўтыя будынкі з зялёнымі дахамі, а ўдалечыні — лес. Калі пайсці ў самы канец калідора, то праз акно можна пабачыць дарогу…
Працяг будзе.
Nina.nn.by